ಕಲಬುರಗಿ;ಮಾ.11: ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರ ನಡುವೆ ತ್ಯಾಗÀಜೀವನದ ಮೂರ್ತರೂಪವಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ದಾಸೋಹ ಸಂಸ್ಕøತಿಯ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರಲ್ಲಿ ಜೀವನ ವಿಧಾನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ ತ್ಯಾಗದ ದ್ಯೋತಕ, ದಾಸೋಹ ಸಂಸ್ಕøತಿಯ ರೂವಾರಿ, ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಶ್ರೀ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರ ಪುಣ್ಯಸ್ಮರಣೆಯ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ 201ನೇ ಜಾತ್ರಾ ಮಹೋತ್ಸವ ಹಾಗೂ ರಥೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲು ಕಲಬುರಗಿ ನಗರದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ದೇಗುಲ ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ.
ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ಸಂಸ್ಥಾನದ 8ನೇ ಪೀಠಾಧಿಪತಿ ಡಾ. ಶರಣಬಸವಪ್ಪ ಅಪ್ಪಾಜಿ ಹಾಗೂ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ಸಂಸ್ಥಾನದ 9ನೇ ಪೀಠಾಧಿಪತಿ ಚಿರಂಜೀವಿ ಪೂಜ್ಯ ದೊಡ್ಡಪ್ಪ ಅಪ್ಪಾಜಿಯವರ ರಥೋತ್ಸವದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಆದೇಶದ ಪೀಠಾರೋಹಣವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ದೇಶ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಕೋಮು ರೇಖೆಗಳನ್ನು ದಾಟಿದ ಜನರು ವಿಶಾಲವಾದ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ದೇಗುಲದ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತಾರೆ.
ಜನರು ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರು ಬಳಸಿದ ಬೆಳ್ಳಿಯ ತಟ್ಟೆಯ (ಪ್ರಸಾದ ಬಟ್ಟಲು) ನೋಟವನ್ನು ವಿಕ್ಷೀಸಿ ಪುನೀತರಾಗುತ್ತಾರೆ. ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ರಥೋತ್ಸವದಂದು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುವ ಪ್ರಸಾದ ಬಟ್ಟಲು ಡಾ.ಅಪ್ಪಾಜಿ ಮತ್ತು ಚಿರಂಜೀವಿ ಅಪ್ಪಾಜಿಯವರಿಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ದರ್ಶನ ನೀಡಿ ರಥೋತ್ಸವದ ಆರಂಭದ ಸೂಚನೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸಾದ ಬಟ್ಟಲು ಜೊತೆಗೆ, ಶ್ರೀಗಂಧದ ಮರದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಸಂತ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ “ಲಿಂಗ ಸಜ್ಜಿಕೆ” (ಲಿಂಗವನ್ನು ಇಡಲು ಬಳಸುವ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ) ಯನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ಈ ವರ್ಷದ ರಥೋತ್ಸವ ಮತ್ತು ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ಜಾತ್ರೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರ ಜೀವನದ “ಪೆÇ್ರಜೆಕ್ಷನ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್” ಮತ್ತು ಭಾನುವಾರ ಸಂಜೆ ರಥೋತ್ಸವ ಮತ್ತು ಇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮುಗಿದ ನಂತರ ಸಂತ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರು ಮಾಡಿದ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಲೇಸರ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿ ಬೆಳಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ಅವರ ಪಾರ್ಥೀವ ಶರೀರವನ್ನು ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಹಣ ಅಥವಾ ಚಿನ್ನವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲು “ಹುಂಡಿ” ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಜನರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ರೈತರು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ತಮ್ಮ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿನ ಕೊಯ್ಲಿನ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ದಾನ ಮಾಡುವ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾರೆ.
19ನೇ ಶತಮಾನದ ಭೀಕರ ಬರಗಾಲದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರು ಅವರ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಸೇವೆಯಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚೇತನದಿಂದ ಸಂತನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. 18ನೇ ಶತಮಾನದ ಕ್ಷಾಮದಲ್ಲಿ ದಾಸೋಹ (ಸಾಮೂಹಿಕ ಅನ್ನದಾನ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಹೊಸ ಅರ್ಥ ಕಲ್ಪಿಸಿದ ಸಂತ ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರರು ಶ್ರೀಮಂತರ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಖುದ್ದು ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ವಿವಿಧ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಗಂಜಿಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಡವರಿಗೆ ಅನ್ನದಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಈ ದೇವಾಲಯವು ಕೋಮು ಸೌಹಾರ್ದದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದು, ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರ ನಡುವೆ ಶಾಶ್ವತ ಬಂಧನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ನಿಜಾಮನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಶಸ್ತ್ರ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. 1921 ರಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯದ ಮೇಲೆ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳಿಂದ ದಾಳಿ ನಡೆದಾಗ, ಘಟನೆಯನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಪಿತ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧೀಜಿ ಸಂಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಕಲಬುರಗಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಅಂದಿನ ಪೀಠಾಧಿಪತಿ ಲಿಂಗೈಕ್ಯ ಪೂಜ್ಯ ದೊಡ್ಡಪ್ಪ ಅಪ್ಪಾಜಿ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದರಲ್ಲದೆ, ದಾಸೋಹ ಮಹಾಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಭೆಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು.
